Một cuộc đời - Hồi ký của bố

Thời điểm này, cách đây 5 năm, tôi bắt tay vào làm cuốn "Một cuộc đời" cho bố. Từ lúc bắt đầu có suy nghĩ, tôi đã được nghe bố kể rất nhiều chuyện hay về cuộc đời của ông bà, các bác, bố mẹ..., về thời cuộc, về đất nước.
Những câu chuyện của bố tái hiện lên nhiều điều trong lịch sử, mà chắc chắn không có cuốn sách nào ghi lại. Tôi xót xa khi nghĩ rằng sẽ có ngày ...mọi chuyện được quên đi trong im lặng, theo thời gian, nhất là khi bố không còn nữa

Nghĩ đến cuộc đời của bố, tôi thương lắm. Cuộc đời của bố có nhiều mặt mâu thuẫn, giằng xé giữa 2 thái cực, giữa những đối kháng, và bố vượt lên tất cả để sống chính trực như một người quân tử, không một thế lực, địa vị, tiền bạc nào có thể mua chuộc được

Cuộc đời của bố chính là cuộc đấu tranh nội tâm không ngừng nghỉ suốt cả một kiếp người

Tôi năn nỉ bố viết để tôi biên soạn lại. Tôi muốn lưu giữ tất cả hình ảnh của bố, của mẹ, của gia đình chị em chúng tôi để sau này, các con tôi nó phải hiểu cha ông của chúng đã sống thế nào, và chúng biết tự hào về truyền thống gia đình mà chúng đã có

Bố viết "Một cuộc đời" thật hay và hấp dẫn. Dường như bố cũng linh cảm điều gì, và tâm huyết với đề nghị của tôi, nên bố đã viết không biết mệt mỏi đến kiệt sức tay run...thở dốc. Như con tằm rút ruột nhả tơ...Bố viết cho tôi được 4 bài, về các đề tài :

1. Lời người sắp ra đi :

..." Gọi là sắp ra đi , nhưng chắc cũng còn lâu lắm, tuỳ tình trạng ách tắc giao thông và tuỳ theo các cò xe dù, mình tính lên xe đi Thiên Đàng, nhưng nó lại kéo mình lên xe địa ngục..."
Bố mở đầu tự sự của mình như thế, tôi đặc biệt yêu thích lối hành văn rõ ràng, gọn gàng nhưng súc tích, nhiều ý. Bố viết văn vào những thập niên 1960, với bút danh Bình Hữu. Tôi hỏi bố ý nghĩa thì bố nói "Bình Hữu" là bạn của Bình, là Hoà. Trong 4 chị em chúng tôi, chỉ có chị Nguyên là bố đặt tên. Bố cũng nói Thanh Nguyên là khởi đầu, khởi đầu của thế hệ mới, của hy vọng mới...trong gia đình nhỏ của mình
Bố thích cái gì làm cũng phải có mục đích và ý nghĩa kể cả đặt tên hay viết văn cũng vậy...

2. Cụ Lang :

Bài này bố nói về các vị tổ tiên trong dòng họ bên ông nội, bắt đầu từ cụ Lang. Quê nội chúng tôi ở Thái Bình, nhưng chúng tôi chưa bao giờ về thăm làng quê, họ tộc cả. Tuổi trẻ của chúng tôi lớn lên khi đất nước chia cắt, đến khi hoà bình rồi...thì nghèo quá, bố mẹ phải lo toan với bao nhiêu việc, đến năm 1988, bố mẹ mới có thể thu xếp cho tôi và Út Hạnh ra thăm một vòng các bác ngoài Hà Nội

Chính vì thế, bài viết của bố rất cần thiết cho lũ chúng tôi hình dung ra cội nguồn của mình bắt đầu từ đâu, va tôi mong ước một ngày nào đó, về thăm tận Thái Bình, nơi bố sinh ra nữa

3. Đôi điều về họ ngoại :

Họ ngoại - nghĩa là bên họ của bà nội...

4. Cuộc đời tình ái của tôi

Bố viết phần này cho vui thôi, chứ ...càng lúc, tình yêu càng khác xa với thời của bố mẹ. ..Tình yêu thời bấy giờ của bố mẹ, nó chỉ nhẹ nhàng, thoang thoảng, và chú trọng phần nề nếp, gia giáo. "Cha mẹ đặt đâu, con ngồi đấy". Phần này, lũ chúng tôi chỉ quan tâm đến việc bố mẹ đến với nhau cách nào, và quen nhau ra sao mà thôi

Bố còn cẩn thận vẽ lại cho tôi sơ đồ phả hệ dòng họ Trần, để minh hoạ cho chúng tôi hiểu dễ dàng hơn về các chi, các tộc trong họ 2 bên nội, ngoại

Giá mà tôi nghĩ ra việc này để thực hiện sớm hơn, vào lúc sức khoẻ của bố tốt hơn, thì có lẽ cuốn sách này còn hấp dẫn nữa. Nhưng có mấy ai thuộc được bài học "Giá mà..." để rút kinh nghiệm cho những lần sau đâu, nên cuộc đời chúng ta vẫn cứ lặp lại mãi điệp khúc "Giá mà..."

> Một cuộc đời vừa hoàn thành xong vào dịp SN thứ 82 , và ...cũng là SN cuối cùng của bố, để rồi chỉ mấy tháng sau, bố đã vĩnh viện đi xa , tôi không bao giờ được nghe bố nói, bố kể thêm gì nữa, nên cuốn "Một cuộc đời" xem như kết thúc, không còn gì bổ sung

Một cuộc đời - chính là tài sản vô hình, mà bố đã để lại cho chúng tôi, và tôi hãnh diện mình là người có quyền thừa kế lớn nhất. Cám ơn bố.